رویکرد اخلاقی در پژوهش عملیاتی

زمینه: یکی از مهمترین موضوعاتی که امروزه در مباحث مدیریتی مطرح گردیده این است که اساساً مدیریت بدون توجه به مسایل ارزشی و اخلاقی در سازمان معنا ندارد، از طرفی به دلیل پویایی‌های موجود در سیستم‌های انسانی مدل‌های ثابت و لایتغیر طبیعی برای آن مناسب نبوده و با توجه به تغییرات و دگرگونی‌های سریع امروزه، لزوم استفاده از مدل‌هایی پویا در چنین سیستم‌هایی بیش از پیش احساس می‌گردد. روش کار: در این مقاله تلاش شده است تا ابتدا با بیان سیر منطقی تحولات، نیاز به مدل‌های پویا توجیه گردد (تنها مدل‌های تحقیق در عملیات مدنظر می‌باشد) و سپس به بیان چگونگی ورود پویایی‌ها به مدل (اخلاقیات) پرداخته شود. نتیجه‌گیری: در بیان چگونگی ورود اخلاق به تحقیق در عملیات به سه رویکرد متفاوت اشاره شده است: اخلاق درون، برون و ماوراء مدل‌های تحقیق در عملیات. در مقاله پیش رو ابعاد و زوایای هر کدام از رویکردها مورد بررسی قرار گرفته و وجوه تمایز، ابعاد و ویژگی‌های مشترک آنها بیان شده است. در انتها نیز این نکته مورد توجه قرار گرفته که بحث از اخلاقیات در مدل‌های تحقیقی نیازمند رویکردی جامع خواهد بود بطوری که هر سه رویکرد را مورد توجه قرار دهد؛ به عبارت دیگر این رویکردها را باید مکمل یکدیگر به حساب آورد